Modafinil versus Adderall

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen Modafinil en Adderall?

Adderall bestaat uit gemengde amfetaminezouten. Amfetaminen is een ouderwets geneesmiddel met een goed gekarakteriseerd mechanisme dat zowel door Adolf Hitler als JFK werd gebruikt. In de jaren ’90 werd amfetaminen weer voorgeschreven voor de behandeling van ADHD, toen Adderall door de FDA werd goedgekeurd.

Daarentegen is Modafinil een relatief nieuw geneesmiddel met een nieuw mechanisme. Modafinil verbant vermoeidheid zonder dat het de scherpte in verband met psycho-stimulerende middelen vermindert. Modafinil is veiliger dan amfetaminen, maar is minder effectief bij het beheersen van de kern van onoplettendheid bij ADHD.

Beide middelen worden steeds vaker gebruikt op de werkplek en op school om de productiviteit te verhogen.

ADHD wordt steeds vaker gediagnostiseerd omdat men steeds minder uitvoerend werk doet. Een recent artikel genaamd Gin and juice: Modafinil tightens up the drinker’s brain at rest beschrijft hoe Modafinil de functionele connectiviteit van de standaardmodus bij voormalige alcoholisten verbetert. De standaardmodus is slechts het patroon van neurale activiteit in rust – wanneer je hersenen met niets in het bijzonder bezig zijn.

Uit recent onderzoek is gebleken dat Modafinil verbetert hoe neuronen in de hersenen met elkaar communiceren, wat heeft geleid tot de opvatting dat Modafinil een nootropic is (een cognitieve versterker).

• Adderall verbetert de concentratie, de executieve functies en het doelgericht gedrag. Modafinil stimuleert de waakzaamheid en de opwinding en voorkomt acuut dat een deel van de negatieve effecten van slaaptekort het cognitief functioneren beïnvloeden.
• Adderall is goedgekeurd voor de behandeling van ADHD. Modafinil behandelt slaapstoornissen als gevolg van wisseldiensten, het chronischvermoeidheidsyndroom en overmatige slaperigheid overdag geassocieerd met slaapapneu.
• Adderall bootst de vecht- of vluchtreactie na door het bevorderen van de afgifte van catecholamine. Modafinil heeft een nieuw werkingsmechanisme dat glutamaat/GABA, catecholaminen, orexin/histamine en de aansluitingen tussen neuronen behelst.
• Het gebruik van Adderall kan waarschijnlijk leiden tot afhankelijkheid of misbruik; bij Modafinil is deze kans zeer klein.
• Adderall wordt geassocieerd met meer bijwerkingen dan Modafinil, maar is efficiënter in het beheren van de kernsymptomen van ADHD.
• De uitkomsten van studies hierover zijn wisselend, maar amfetaminen en Modafinil kan de cognitie bij gezonde proefpersonen verbeteren. Als deze resultaten worden bevestigd, zouden deze medicijnen alleen de cognitie voor bepaalde soorten taken verbeteren. Bovendien profiteren presterende individuen niet direct van Adderall of Modafinil.

Modafinil en Adderall worden gebruikt voor verschillende doeleinden en vallen niet in dezelfde klasse van geneesmiddelen. In zekere zin is het vergelijken van Modafinil met amfetaminen als appels met peren vergelijken. Provigil (Modafinil) is een anti-vermoeidheidsmiddel, terwijl amfetaminen direct werkt op de dopaminergische beloningscentra om de uitvoerende functie te verhogen.

Het grootste nadeel van Modafinil kan zijn dat het bijdraagt aan de ontwikkeling van het Stevens-Johnson syndroom (SJS), wat dodelijk kan zijn als het niet behandeld wordt. Adderall kan in zeldzame gevallen een psychose veroorzaken, een negatieve invloed op de cardiovasculaire gezondheid hebben of de kans op beroertes en hypertensie vergroten.

Cognitieve verbetering: de (nootropic) effecten van Adderall

Adderall is een psycho-stimulerend middel dat verkrijgbaar is op recept en dat de afgifte van catecholaminen (dopamine, norepinefrine) en in mindere mate serotonine in de hersenen stimuleert. Personen met attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) worden gekalmeerd door Adderall, terwijl Adderall bij gezonde proefpersonen wordt ervaren als een meer stimulerend en stemmingsverheffend middel.

De subjectieve effecten van Adderall omvatten een verbeterde motivatie, concentratie, uitvoerende functie, doelgericht gedrag en organisatie. Twee studies die dit jaar werden gepubliceerd geven aan dat Adderall zelfs bij gezonde proefpersonen een nootropic (neuro-versterker) kan zijn. Een van de studies is een meta-analyse onder meer dan 1400 deelnemers en heeft een bescheiden cognitieve verbetering bij personen zonder ADHD aangetoond:

Achtenveertig studies (in totaal 1409 deelnemers) werden opgenomen in de analyses. We vonden bewijs voor een kleine, maar significante verbetering van de stimulerende effecten op de remmende controle en het episodisch geheugen op korte termijn. Kleine effecten op het werkgeheugen bereikte significantie, met één van onze twee benaderingen. Effecten op het vertraagde episodisch geheugen waren gemiddeld. Omdat echter de effecten op het lange termijn- en het werkgeheugen werden gekwalificeerd door het bewijs van publicatiebias, concluderen we dat het effect van amfetamine en methylfenidaat op de onderzochte aspecten van gezonde cognitie waarschijnlijk over het algemeen bescheiden is. In sommige situaties kan een klein voordeel waardevol zijn, maar het is ook mogelijk dat gezonde personen die hun toevlucht zoeken in stimulerende middelen meer hun energie en motivatie dan hun cognitie verbeteren.

Het gebruik van Adderall brengt echter aanzienlijke risico’s met zich mee en gaat gepaard met bijwerkingen zoals de kans op een psychose. Andere bijwerkingen zijn slapeloosheid, afhankelijkheid, persoonlijkheidsveranderingen, hypertensie en het syndroom van Raynaud (slechte bloedcirculatie naar de extremiteiten).

Cognitieve verbetering: de (nootropic) effecten van Modafinil

Modafinil is een waakzaamheid bevorderend middel dat de opwinding verhoogt. Voorlopig bewijs suggereert dat Modafinil de cognitieve functie, opwinding en de stemming bij gezonde proefpersonen verbetert. Van Modafinil is gemeld dat de cognitieve prestatie bij schizofreniepatiënten werd verbeterd als aanvulling op antipsychotische medicatie, ook bij gezonde mensen met en zonder slaaptekort en het verbetert de uitvoerende functie bij aan alcohol verslaafde patiënten door het moduleren van de functionele connectiviteit van het standaard modus netwerk. Het standaard modus netwerk (DMN) bestaat uit hersenenstructuren die maximaal actief in rust zijn en de functionele connectiviteit van dit netwerk is klassiek verstoord bij chronisch alcoholisme.

Recent bewijs heeft aangetoond dat Modafinil de waakzaamheid, het werkgeheugen, de impulscontrole, volgehouden aandacht en andere cognitieve parameters ook bij gezonde mensen verbetert [8, 9], hoewel de mate van verbetering waarschijnlijk samenhangt met de basis intelligentie, zodat weinig of geen voordelen kunnen worden waargenomen bij mensen die zich bovenaan de IQ bell curve bevinden.

Een studie, gepubliceerd in het prestigieuze tijdschrift Psychopharmacology, concludeerde het volgende:

Modafinil verbeterde aanzienlijk de prestaties op testen voor auditieve cijfer overspanning, visueel geheugen patroonherkenning, ruimtelijk inzicht en stop-signaal reactietijd. Deze prestatieverbeteringen werden aangevuld met een vertraging in de wachttijd tijdens drie testen: een taak om bij elkaar horende zaken te vinden, een besluitvormingstaak en een ruimtelijk inzicht taak. De proefpersonen voelden zich alerter, attenter en energieker door het middel. De effecten waren niet duidelijk dosisafhankelijk, met uitzondering van die bij de stop-signaal paradigma. In tegenstelling tot eerdere bevindingen met methylfenidaat waren er geen significante effecten van het geneesmiddel op de ruimtelijk geheugen overspanning, het ruimtelijk werkgeheugen en het snel verwerken van visuele informatie. Verder zijn er geen effecten gemeld op het gekoppeld leren.

De vergelijking van Modafinil met Adderall qua nootropic effecten zijn er sterke aanwijzingen dat beide geneesmiddelen de cognitie in een subset van de populatie kan verbeteren. Modafinil biedt waarschijnlijk de meeste cognitieve voordelen voor individuen die last hebben van slaapgebrek of die een neuro-psychiatrische stoornis hebben die is geassocieerd met cognitieve stoornissen zoals schizofrenie, depressie of een bipolaire stoornis. Adderall verbetert hoogstwaarschijnlijk de cognitieve functie bij patiënten met ADHD en bij gezonde individuen die Polymorfisme hebben (genetische variant) dat het dopamine metabolisme of de gevoeligheid en de dichtheid van dopaminereceptoren beïnvloed.

Vergelijkingstabel Modafinil versus Adderall